Temel İstatistik Kavramları

Tanımlayıcı İstatistik

Tanımlayıcı İstatistik

İstatistikte kullanılan bazı parametreler ve simgeleri:

	Örneklem Parametresi	Evren Parametresi
Aritmetik ortalama	X	µ
Standart sapma	S	s
Varyans	S2	s2
Birey (Gözlem)sayısı	n	N
Korelasyon	r	j

Yığışım Ölçüleri :

Aritmetik ortalama: Deneklerin aldıkları değerlerin toplanıp denek sayısına bölünmesiyle elde edilen değerdir.

Ortanca: Bir ölçek üzerinde orta noktanın yerini gösteren bu ölçü tüm değerleri ortadan ikiye bölen değerdir.

Mod: Ölçümlerde en fazla tekrar edilen değere mod denir.

Değişim (dağılım) Ölçüleri :

Ranj: En büyük ölçümle en küçük ölçüm arasındaki farktır.

Standart sapma: Ölçümlerin ortalamadan olan farklarının karelerinin ortalamasının kareköküdür.

Standart hata: Aritmetik ortalamada oluşan hatanın belirlenmesi için bulunur.

Verilerin Sınıflandırılması

Bir işletmenin yaptığı üretim belirli bir zaman diliminde ölçülmüş ve aşağıdaki veriler elde edilmiştir.

115	94	110	103	92	104	114	106	100	102	100	95	97	113	98
101	99	103	93	107	96	113	110	108	102	114	90	100	103	114
111	105	99	102	98	97	93	91	99	114	108	103	100	98	101
104	110	114	113	109	108	106	115	103	111	109	112	104	104	102
107	106	119	105	96	94	96	101	101	106	107	105	113	112	99

1. Dağılımdaki en büyük ve en küçük değer bulunur. Örneğimizdeki en büyük değer 115, en küçük değer 90’dır.

2. En büyük değerden en küçük değer çıkarılarak dağılım aralığı bulunur.

Dağılım aralığı = En büyük değer- En küçük değer Dağılım aralığı= 115-90=25

3. Dağılım aralığı bir kez 8’e bir kez 15’e bölünerek(sınıf sayısının en az 8, en çok 15 olmasını önerdiğimiz için) sınıf aralığı saptanmaya çalışılır. 25÷8=3.1, 25÷15=1.6’dır. 1.6 ile 3.1 arasında herhangi bir değer sınıf aralığı olarak seçilebilir. Eğer sınıf aralığını 3 olarak alırsak yaklaşık 8-9 sınıf elde ederiz, sınıf aralığını 2 alırsak sınıf sayımız 12-13 arasında olur. Burada sınıf aralığı 3 olarak alınmıştır. Sınıflar şu şekilde olur:

Sınıflar

90-92

93-95

96-98

99-101

102-104

105-107

108-110

111-113

114-116

En küçük değer 90 olduğundan ilk sınıfın alt sınırı 90 ile başlatılmıştır. Tüm sınıf sayımız ise 9’dur. Bütün değerler sınıflamaya dahil edilmiştir.